این نوشتار، چیستی و اهداف تربیت را از دو منظر درون دینی و برون دینی، و نیز مفهوم و کاربرد تربیت در قرآن کریم را به کاوش نشسته است. مبانی هستی شناختی و انسان شناختی تربیت که از مؤلفه‌هایی چون توحید و یگانگی مبدأ و غایت آفرینش و نیز بعثت و فرستادن مربیان آسمانی در بخش هستی شناختی تشکیل شده و نیز فطرت، کرامت، اراده و اختیار انسان‌ها در ساحت انسان شناختی، عناصر و مؤلفه‌های بنیادین تربیت اسلامی و قرآنی معرفی و شناسایی شده است، چنان‌که به اهداف تربیت نیز از آفاق متفاوت مادی و معنوی نگریسته شده و کمال انسانی از راه تقرب و عبودیت خداوند و به دیگر سخن خداگونه شدن، هدف اصلی و بنیادین تربیت از منظر قرآن معرفی شده است.

این چه ذکری است خدایا که چنین معتبر است؟

چند روزیست که همسایه شدم با خورشید

حاصلش جوشش صد چشمه عسل شعر تر است

اثری جان نواز از هادی قهرمانی

در تفحص شهدا دفترچه یادداشت یک شهید شانزده ساله پیدا شد که گناهان هر روزش را در آن يادداشت مي کرد. گناهان يک روز او اين ها بود:

سجده نماز ظهر طولاني نبود.

امروز زياد خنديدم.

هنگام فوتبال شوت خوبي زدم که از خودم خوشم آمد....